Przychodzi do poradni diabetologicznej Pani Barbara z ważnym pytaniem: Dlaczego mimo stosowania diety nie chudnę? Pacjentka jest niewysoka, ma lekką nadwagę. Analizuję jej dietę od poniedziałku do piątku, posiłki spożywa regularnie, są dobrze skomponowane z dodatkiem warzyw, wypija dostateczną ilość płynów. Wszystko wygląda więc dobrze, ale kiedy przychodzi weekend… to wtedy, żeby „zrekompensować” sobie wyrzeczenia całego tygodnia, Pani Basia zjada trzy kawałki ciasta z kremem z mascarpone i bitą śmietaną, a wieczorem ser camembert.
Moi drodzy, kaloryczność naszej diety oceniamy w perspektywie dwóch tygodni, a nawet miesiąca. Dlatego, jeżeli przez 5 dni przestrzegamy diety, a potem o ponad 500 kcal przekraczamy swoje dobowe zapotrzebowanie kaloryczne to, w ciągu całego tygodnia nie zmniejszyliśmy liczby przyjętych kalorii, więc schudnąć się nie da.
Poniższy, prosty wzór Harrisa i Benedicta pozwala obliczyć zapotrzebowanie kaloryczne (dobową podstawową przemianę materii), które zapewnia nam zachowanie podstawowych funkcji życiowych:
PPM (kobiety)
= 655,09
+ (9,56 x masa ciała [kg])
+ (1,85 x wzrost [cm])
– (4,67 x wiek [lata]);
PPM (mężczyźni)
= 66,47
+ (13,75 x masa ciała [kg])
+ (5 x wzrost [cm])
– (6,75 x wiek [lata]).
Wielkość podstawowej przemiany materii (PPM) pomaga określić także inny bardzo ważny wskaźnik: całkowitą przemianę materii (CPM), którą obliczamy mnożąc PPM przez współczynnik aktywności fizycznej (PAL):
CPM = PPM x PAL
PAL jest sumą dobowych wydatków energetycznych, w tym aktywności fizycznej związanej z uprawianiem sportu oraz wykonywaniem wszystkich codziennych zajęć. Typowe wartości PAL dla osób o różnej aktywności fizycznej pokazuje poniższa tabela:
| Aktywność fizyczna | PAL |
| Brak aktywności – osoba leżąca | 1,2-1,3 |
| Niska aktywność fizyczna | 1,4 |
| Umiarkowana aktywność fizyczna (5 razy w tygodniu po 60 min.) | 1,6 |
| Wysoka aktywność fizyczna (każdego dnia tygodnia przez 60 min.) | 1,8 |
Kalkulatory PPM i CPM są bezpłatnie dostępne w internecie.
Mgr Ewa Dygaszewicz
Dietetyczka i edukatorka diabetologiczna
Prezes Pomorskiego Oddziału Wojewódzkiego PSD